(కృష్ణుడు భీముడితో రాయభారానికి వెళ్లేముందు )
నిదురవో చుంటివో ! లేక బెదరి పలుకుచుంటివో! కాక తొల్లింటి భీమసేనుడవే కావో,
అవ్వ! ఎన్నడీ చెవులు వినని కనులు చూడని శాంతంబు కానవచ్చే, నిదురవో చుంటివో !
కురుపతి పెందొడల్ విరుగగొట్టెద, రొమ్ము పగల్చి వెచ్చనెత్తురు కడుపార గ్రోలి
దుర్మద దుష్టుని దుస్ససేనును భీకర గధచేత యని ప్రగల్భము లాడితివి అల్ల కొల్వులో
మరల ఇదేల ఈ పిరికి మానిసి పల్కులు మృష్టభోజనా
నిదురవో చుంటివో ! లేక బెదరి పలుకుచుంటివో ! కాక నీవు తొల్లింటి భీమసేనుడవే కావో !
(అర్జునుడు కృష్ణునితో రాయభారానికి వెళ్లేముందు )
పాలడుగంగ కౌరవ పాలికింబోవ పాలు తెరంగెరింగింపుము
భీమ భూపాలుని పాలు తాను, తన పాలిటి రాజ్యము అన్నపాలు
భూపాల కుమారవర్గమది ఒక పాలది మా అభిమన్యుపాలు
నా పాలు సమస్త సైన్యమని తెల్పుము పంకజనాభ అచటన్
(కృష్ణుడు పాండవులతో రాయభారానికి వెళ్లేముందు )
ఐనను పోయిలావలయు హస్తినకు, అచట సంధి మాట ఎట్లైనను
శత్రురాజుల బలాబల సంపద చూడగవచ్చు , మీ విధానము, తత్సమాధానమును
తాతయు, ఒజ్జయు విందు రెల్లరున్. ఐనను పోయిలావలయు హస్తినకు.
(కృష్ణుడు కురు సభలో రాయభారానికి వచ్చి )
తమ్ముని కొడుకులు సగపాలిమ్మనిరి అటుల ఇష్ట పడవరేని ఐదూళ్లిమనిరి ఐదుగురకు
ధర్మంబుగా నీతోచినట్లనుపుము వారిన్
తనయుల వినిచెదవో లేక ఈ తనయులతో యేమియని స్వతంత్రించెదవో
చనుమొక దారిని లేదేని అనియగు వంశక్షయంబునగు కురునాధా
(ఒకవేళ మీకీ సంధి ఆమోదయోగ్యం కానియెడల జరుగబోవు విపరీత విపత్కర పరిణామములు కూడా తెలియజెప్పెదను వినుము)
చెల్లియో చెల్లకో తమకు చేసిన యగ్గులు సైచిరందరున్, తొల్లి గతించె, నేడు నను దూతగా బంపిరి సంధిసేయ, మీ పిల్లలు పాపలు ప్రజలు పెంపు వహింప పొందుచేసెదో యెల్లి రణంబె కూర్చెదవో ఏర్పడజెప్పుము కౌరవేశ్వరా.
(అటుల సంధికొడంబడని యేని )
అలుగుటయే యెరుంగని మహామహితాత్ముడజాతశత్రుడే అలిగిననాడు
సాగారములన్నియు ఏకము గాకపోవు హ! ఈ కర్ణులు పదివేవురైన అని నొత్తురు చత్తురు రాజరాజ నా పలుకులు విశ్వసింపుము విపన్నుల లోకుల గావుమెల్లరున్
జెండాపై కపిరాజు ముందు శ్రితవాజిశ్రేణియున్ పూన్చి నే దండంబుంగొని తోలు శ్యందనముమీదన్ నారిసారించుచును గాండీవమ్ము ధరించి ఫల్గుణుడు మీ మూకన్ చ్చెండుచున్నప్పుడు ఈ కర్ణులు పదివేవురైన అని నొత్తురు చత్తురు రాజరాజ నా పలుకులు విశ్వసింపుము ఒక్కండును ఒక్కండును నీమొర ఆలకింపడు కురుక్ష్మానాధ సంధింపగన్
సంతోషమ్మున సంధి సేయుదురే ! వస్త్రంబూడ్చుచో ద్రౌపదీ కాంతన్ జూచి చేసిన ప్రతిజ్ఞల్ దీర్ప భీముండు నీ పొంతన్ నీ సహజన్ము రొమ్ము రుధిరమ్మున్ ద్రావునాడైన సంతోషమ్మున సంధి సేయుదురే ! నిశ్చిన్తన్ తద్గధయున్ ద్వదూరుయుగమున్ చ్చేధించు నాడేనియున్, హహహ.. సంతోషమ్మున సంధి సేయుదురే !
(కృష్ణుని రాయభారానికి సుయోధనుని ప్రత్యుత్తరం )
(ఆ కౌంతేయులు నిర్విక్రపరాక్రమసమపేతులేని, , ప్రచండ దౌర్జన్యమండితులేని.. అరివీర భయంకరులేని సంగరమునకు సమాయత్తపడక ఐదూళ్లిమ్మని ఇట్లు దేహి దేహి దేహియని దేవిరింతురే హ !)
సమరము సేయరే బలము చాలిన నల్వురు చూచుచుండ పెండ్లము పెరవారిచే
కటకటంబడ చూచుచు ఊరకుందురే ! మమతయు , గొంకు, మానమవమానమును
సిగ్గును లేనివారి నెయ్యం తగునయ్యా , అవ్వ ! భూమిపతులందరూ నవ్వర టయ్యా సంధిచేసినన్.
(కృష్ణుడు తనని సాయమడగటానికి వచ్చిన అర్జునిడిని చూసి )
అర్జున నీవా ...)
ఎక్కడనుండి రాక ఇటకు ఎల్లరున్ సుఖులేకదా ? యశోభాక్కులు నీదు అన్నలును ,
భవ్య మనస్కులు నీదు తమ్ములును చక్కగా నున్నవారే ? భుజశాలి వృకోడరుడగ్రజాజ్ఞకు దక్కగనిల్చి శాంతిగతి తాను చరింతునే తెల్పుమర్జునా .
(కృష్ణుడు తనని సాయమడగటానికి వచ్చిన సుయోధనుడిని చూసి )
బావా ఎప్పుడు వచితివీవు ? సుఖులే భ్రాతల్ సుతుల్ చుట్టముల్ ? నీ వాల్లభ్యము పట్టు కర్ణుడును నీ మేల్గోరు ద్రోణాది భూదేవుల్ సేమముమై మెసంగుదురే నీ తేజంబు హెచ్చించుచున్
(దుర్యోధనుడు కృష్ణుడి తో )
కౌరవ పాండవుల్ పెనగుకలము చేరువ అయ్యే మాకును అవ్వారికిని ఎక్కుడగు
బంధుసముద్రుడ వీవుగాన సాయముగోరగా యేగుదెంచితిని గోపకులైకశిరోవిభూషణ
కౌరవ పాండవుల్ పెనగుకలము చేరువ అయ్యే .
(కృష్ణుడు సుయోధనుడితో )
ముందుగ వచ్చితీవు, మునుముందుగ అర్జుని నేను జూచితిని
బందుగులన్న అంశమది పాయకనిల్చె , సహాయమిర్వురున్ చెందుట పాడి
మీకునైజేసెద సైన్య విభాగంబు అందు మీకున్ మీకున్ తగు దాని గైకొనుడు
బావా, కోరుట బాలుని కొప్పు ముందుగన్
ఆయుధమున్ ధరింప అని ఖగ్గముగా ఒకపట్ల ఊరకే సాయముచేయువాడ
పెలుచన్నను పిమ్మట యెగ్గులాడినన్ దోయిలియొగ్గుదున్ నిజము దొల్త వచించితి కోరికొమ్ము నీకేయది ఇష్టమో కడమ యీతనిపాలగు పాండునందనా.
(అర్జునుడు కృష్ణుడి తో)
నందకుమార యుద్ధమున నా రధమందు వసింపుమయ్య
మధ్యందిన భానుమండల విధంబున నీదగు కల్మిజేసి నా స్యందనమొప్పుదుగాక
రిపు సంతతి తేజము తప్పుదుగాక నీ వెందును ఆయుధమ్ము దరికేగమికొప్పుదుగాక కేశవా
(కృష్ణుడు కర్ణుడిని పాండవుల పక్షం చేరమని ప్రలోభపెట్టే సన్నివేశంలో )
అంచితులయిన బంధుగుల అందరిముందు చెప్పి నిన్ను మెచ్చించెద
కుంతిచేత రవిచేత ఇది నిజంబు నిజంబని నీకు సాక్ష్యమిప్పించెద
ఫల్గుణ ప్రముఖ వీరులు గొల్వగా ఎల్లభూమి యేలించెద అచ్చకీర్తివిమలీకృత సర్వదిగంతంబునన్
(బావా ! నీవిక సూతపుత్రుడివిగా సుయోధన దయాలబ్ధమైన అంగ రాజ్యధినేతవుగా
మనవలసిన అవసరములేదు. పవిత్ర చంద్రవంశోద్భవుడవై చతుసముద్రముద్రిక ధరావలయాన్ని పరిపాలించావలిసిన సమయం ఆసన్నమైనది )
యే సతి వహ్నిలోన జనియించెనో జన్న మొనర్చు వేళ
మున్నేసతి పెండ్లినాడు నృపులెల్ల పరాజితులైరి కిరీటిచే
యే సతి మీది మొహమున ఇంతలు జేసిరి రాజు నీవు
నిన్నాసతి పెండ్లియాడగలదు ఆరవ భర్తగా సూర్యనందన
(కర్ణుడు కృష్ణుడితో )
(శ్రీకృష్ణ పరమాత్ముడవైన నీకీ చేతలు సాద్యం కావచ్చు కాని మానవమాత్రుడనైన
నాకు అవుననే సాహసం లేదు )
సూతుని చేతికిన్ దొరికి ఆసూతకళత్రము పాలుద్రావి
సూతుని అన్నమున్గుడిచి సూత కులాంగన యందు నందనంవ్రాతము గాంచి
నేటికొక రాజకుమారుడనంచు దెల్ప నా చేతము సమ్మతించునే ఇస్సీ ఎవ్వరేగతి సిన్గ్గుమాలినన్
(అతి పవిత్రమైన నడవడిక తో మానవోచిత ధర్మకర్మబద్ధుడనై ఇంతవరకు మనుగడ సాగించాను ఈ వయస్సులో సామాన్య మానవ ప్రలోభాలకు లోనై ధర్మ ద్వంసం చేయలేను. పతివ్రతను మాతృ సమానురాలైన మానవతిని నా మరదలిని, కృష్ణా ! ఆలిగా అంగీకరించలేను )
కామము చేతను గాని భయ కంపిత చిత్తము చేతగాని
ఈ భూమి సమస్తము నేలుకొను పూనిక చేతనెగాని
నేను నా సేమమెగోరి చుట్టముల, స్నేహితులన్ విడనాడి
మత్స్వామి సుయోధనున్ విడచి వత్తునే హహః వచ్చిన మెత్తురే జనుల్
నిదురవో చుంటివో ! లేక బెదరి పలుకుచుంటివో! కాక తొల్లింటి భీమసేనుడవే కావో,
అవ్వ! ఎన్నడీ చెవులు వినని కనులు చూడని శాంతంబు కానవచ్చే, నిదురవో చుంటివో !
కురుపతి పెందొడల్ విరుగగొట్టెద, రొమ్ము పగల్చి వెచ్చనెత్తురు కడుపార గ్రోలి
దుర్మద దుష్టుని దుస్ససేనును భీకర గధచేత యని ప్రగల్భము లాడితివి అల్ల కొల్వులో
మరల ఇదేల ఈ పిరికి మానిసి పల్కులు మృష్టభోజనా
నిదురవో చుంటివో ! లేక బెదరి పలుకుచుంటివో ! కాక నీవు తొల్లింటి భీమసేనుడవే కావో !
(అర్జునుడు కృష్ణునితో రాయభారానికి వెళ్లేముందు )
పాలడుగంగ కౌరవ పాలికింబోవ పాలు తెరంగెరింగింపుము
భీమ భూపాలుని పాలు తాను, తన పాలిటి రాజ్యము అన్నపాలు
భూపాల కుమారవర్గమది ఒక పాలది మా అభిమన్యుపాలు
నా పాలు సమస్త సైన్యమని తెల్పుము పంకజనాభ అచటన్
(కృష్ణుడు పాండవులతో రాయభారానికి వెళ్లేముందు )
ఐనను పోయిలావలయు హస్తినకు, అచట సంధి మాట ఎట్లైనను
శత్రురాజుల బలాబల సంపద చూడగవచ్చు , మీ విధానము, తత్సమాధానమును
తాతయు, ఒజ్జయు విందు రెల్లరున్. ఐనను పోయిలావలయు హస్తినకు.
(కృష్ణుడు కురు సభలో రాయభారానికి వచ్చి )
తమ్ముని కొడుకులు సగపాలిమ్మనిరి అటుల ఇష్ట పడవరేని ఐదూళ్లిమనిరి ఐదుగురకు
ధర్మంబుగా నీతోచినట్లనుపుము వారిన్
తనయుల వినిచెదవో లేక ఈ తనయులతో యేమియని స్వతంత్రించెదవో
చనుమొక దారిని లేదేని అనియగు వంశక్షయంబునగు కురునాధా
(ఒకవేళ మీకీ సంధి ఆమోదయోగ్యం కానియెడల జరుగబోవు విపరీత విపత్కర పరిణామములు కూడా తెలియజెప్పెదను వినుము)
చెల్లియో చెల్లకో తమకు చేసిన యగ్గులు సైచిరందరున్, తొల్లి గతించె, నేడు నను దూతగా బంపిరి సంధిసేయ, మీ పిల్లలు పాపలు ప్రజలు పెంపు వహింప పొందుచేసెదో యెల్లి రణంబె కూర్చెదవో ఏర్పడజెప్పుము కౌరవేశ్వరా.
(అటుల సంధికొడంబడని యేని )
అలుగుటయే యెరుంగని మహామహితాత్ముడజాతశత్రుడే అలిగిననాడు
సాగారములన్నియు ఏకము గాకపోవు హ! ఈ కర్ణులు పదివేవురైన అని నొత్తురు చత్తురు రాజరాజ నా పలుకులు విశ్వసింపుము విపన్నుల లోకుల గావుమెల్లరున్
జెండాపై కపిరాజు ముందు శ్రితవాజిశ్రేణియున్ పూన్చి నే దండంబుంగొని తోలు శ్యందనముమీదన్ నారిసారించుచును గాండీవమ్ము ధరించి ఫల్గుణుడు మీ మూకన్ చ్చెండుచున్నప్పుడు ఈ కర్ణులు పదివేవురైన అని నొత్తురు చత్తురు రాజరాజ నా పలుకులు విశ్వసింపుము ఒక్కండును ఒక్కండును నీమొర ఆలకింపడు కురుక్ష్మానాధ సంధింపగన్
సంతోషమ్మున సంధి సేయుదురే ! వస్త్రంబూడ్చుచో ద్రౌపదీ కాంతన్ జూచి చేసిన ప్రతిజ్ఞల్ దీర్ప భీముండు నీ పొంతన్ నీ సహజన్ము రొమ్ము రుధిరమ్మున్ ద్రావునాడైన సంతోషమ్మున సంధి సేయుదురే ! నిశ్చిన్తన్ తద్గధయున్ ద్వదూరుయుగమున్ చ్చేధించు నాడేనియున్, హహహ.. సంతోషమ్మున సంధి సేయుదురే !
(కృష్ణుని రాయభారానికి సుయోధనుని ప్రత్యుత్తరం )
(ఆ కౌంతేయులు నిర్విక్రపరాక్రమసమపేతులేని, , ప్రచండ దౌర్జన్యమండితులేని.. అరివీర భయంకరులేని సంగరమునకు సమాయత్తపడక ఐదూళ్లిమ్మని ఇట్లు దేహి దేహి దేహియని దేవిరింతురే హ !)
సమరము సేయరే బలము చాలిన నల్వురు చూచుచుండ పెండ్లము పెరవారిచే
కటకటంబడ చూచుచు ఊరకుందురే ! మమతయు , గొంకు, మానమవమానమును
సిగ్గును లేనివారి నెయ్యం తగునయ్యా , అవ్వ ! భూమిపతులందరూ నవ్వర టయ్యా సంధిచేసినన్.
(కృష్ణుడు తనని సాయమడగటానికి వచ్చిన అర్జునిడిని చూసి )
అర్జున నీవా ...)
ఎక్కడనుండి రాక ఇటకు ఎల్లరున్ సుఖులేకదా ? యశోభాక్కులు నీదు అన్నలును ,
భవ్య మనస్కులు నీదు తమ్ములును చక్కగా నున్నవారే ? భుజశాలి వృకోడరుడగ్రజాజ్ఞకు దక్కగనిల్చి శాంతిగతి తాను చరింతునే తెల్పుమర్జునా .
(కృష్ణుడు తనని సాయమడగటానికి వచ్చిన సుయోధనుడిని చూసి )
బావా ఎప్పుడు వచితివీవు ? సుఖులే భ్రాతల్ సుతుల్ చుట్టముల్ ? నీ వాల్లభ్యము పట్టు కర్ణుడును నీ మేల్గోరు ద్రోణాది భూదేవుల్ సేమముమై మెసంగుదురే నీ తేజంబు హెచ్చించుచున్
(దుర్యోధనుడు కృష్ణుడి తో )
కౌరవ పాండవుల్ పెనగుకలము చేరువ అయ్యే మాకును అవ్వారికిని ఎక్కుడగు
బంధుసముద్రుడ వీవుగాన సాయముగోరగా యేగుదెంచితిని గోపకులైకశిరోవిభూషణ
కౌరవ పాండవుల్ పెనగుకలము చేరువ అయ్యే .
(కృష్ణుడు సుయోధనుడితో )
ముందుగ వచ్చితీవు, మునుముందుగ అర్జుని నేను జూచితిని
బందుగులన్న అంశమది పాయకనిల్చె , సహాయమిర్వురున్ చెందుట పాడి
మీకునైజేసెద సైన్య విభాగంబు అందు మీకున్ మీకున్ తగు దాని గైకొనుడు
బావా, కోరుట బాలుని కొప్పు ముందుగన్
ఆయుధమున్ ధరింప అని ఖగ్గముగా ఒకపట్ల ఊరకే సాయముచేయువాడ
పెలుచన్నను పిమ్మట యెగ్గులాడినన్ దోయిలియొగ్గుదున్ నిజము దొల్త వచించితి కోరికొమ్ము నీకేయది ఇష్టమో కడమ యీతనిపాలగు పాండునందనా.
(అర్జునుడు కృష్ణుడి తో)
నందకుమార యుద్ధమున నా రధమందు వసింపుమయ్య
మధ్యందిన భానుమండల విధంబున నీదగు కల్మిజేసి నా స్యందనమొప్పుదుగాక
రిపు సంతతి తేజము తప్పుదుగాక నీ వెందును ఆయుధమ్ము దరికేగమికొప్పుదుగాక కేశవా
(కృష్ణుడు కర్ణుడిని పాండవుల పక్షం చేరమని ప్రలోభపెట్టే సన్నివేశంలో )
అంచితులయిన బంధుగుల అందరిముందు చెప్పి నిన్ను మెచ్చించెద
కుంతిచేత రవిచేత ఇది నిజంబు నిజంబని నీకు సాక్ష్యమిప్పించెద
ఫల్గుణ ప్రముఖ వీరులు గొల్వగా ఎల్లభూమి యేలించెద అచ్చకీర్తివిమలీకృత సర్వదిగంతంబునన్
(బావా ! నీవిక సూతపుత్రుడివిగా సుయోధన దయాలబ్ధమైన అంగ రాజ్యధినేతవుగా
మనవలసిన అవసరములేదు. పవిత్ర చంద్రవంశోద్భవుడవై చతుసముద్రముద్రిక ధరావలయాన్ని పరిపాలించావలిసిన సమయం ఆసన్నమైనది )
యే సతి వహ్నిలోన జనియించెనో జన్న మొనర్చు వేళ
మున్నేసతి పెండ్లినాడు నృపులెల్ల పరాజితులైరి కిరీటిచే
యే సతి మీది మొహమున ఇంతలు జేసిరి రాజు నీవు
నిన్నాసతి పెండ్లియాడగలదు ఆరవ భర్తగా సూర్యనందన
(కర్ణుడు కృష్ణుడితో )
(శ్రీకృష్ణ పరమాత్ముడవైన నీకీ చేతలు సాద్యం కావచ్చు కాని మానవమాత్రుడనైన
నాకు అవుననే సాహసం లేదు )
సూతుని చేతికిన్ దొరికి ఆసూతకళత్రము పాలుద్రావి
సూతుని అన్నమున్గుడిచి సూత కులాంగన యందు నందనంవ్రాతము గాంచి
నేటికొక రాజకుమారుడనంచు దెల్ప నా చేతము సమ్మతించునే ఇస్సీ ఎవ్వరేగతి సిన్గ్గుమాలినన్
(అతి పవిత్రమైన నడవడిక తో మానవోచిత ధర్మకర్మబద్ధుడనై ఇంతవరకు మనుగడ సాగించాను ఈ వయస్సులో సామాన్య మానవ ప్రలోభాలకు లోనై ధర్మ ద్వంసం చేయలేను. పతివ్రతను మాతృ సమానురాలైన మానవతిని నా మరదలిని, కృష్ణా ! ఆలిగా అంగీకరించలేను )
కామము చేతను గాని భయ కంపిత చిత్తము చేతగాని
ఈ భూమి సమస్తము నేలుకొను పూనిక చేతనెగాని
నేను నా సేమమెగోరి చుట్టముల, స్నేహితులన్ విడనాడి
మత్స్వామి సుయోధనున్ విడచి వత్తునే హహః వచ్చిన మెత్తురే జనుల్
No comments:
Post a Comment